Dagboek van de afvaller - Ray

Het programma heb ik nog nooit gezien, maar ik begrijp als Nederlandse burger dat dit wel een hele eer moet zijn. Tegelijkertijd voelt het niet meteen zo om eerlijk te zijn. Ik had eerst hele praktische overwegingen. Past dit thuis, met mijn keynote boekingen, theateragenda, boekpromotie, bestuurs transitie in mijn onderneming… ik kon simpelweg niet meteen super enthousiast zijn.

Maar uit de reactie van mijn manager kwam wel heel duidelijk naar voren dat dit een unieke kans is, waar heel veel mensen een moord voor zouden doen. Dus rationeel besloten ’Ik doe mee’. Al heel snel begon ik me te verheugen op het Mol-avontuur: waar gaan we heen, zou ik dit seizoen de Mol mogen zijn, zou ik het kunnen en welke andere negen kandidaten gaan meedoen?

Ik stap het vliegtuig in naar Phnom Penh. Hier moeten de andere negen dus ook in zitten. Met de duidelijke richtlijn om geen contact met elkaar te maken, kijk ik wat om me heen of ik iemand herken. Niemand. Tijdens de overstap komen we met elkaar in een wachtruimte, er was niemand anders bij ons en dus konden we elkaar begroeten. Roos had ik wel eens op TV gezien, maar niet herkend. Sam had ik wel eens bij VI gezien, maar niet herkend. Bridget kende ik vanzelfsprekend, maar niet herkend en naar Maaike keek ik in De Luizenmoeder, maar niet herkend. Tot zo ver mijn Special Forces-waarneming skills. Dat belooft wat.

Klaar voor de start, pang! De eerste opdracht, reality check: gast, je had je echt veel beter voor moeten bereiden. Ik had alle hersencapaciteit nodig om het spel te snappen. Jokers, vrijstellingen, testvragen. Ik moest het op de rijdende trein ontdekken. Terwijl ik net als alle anderen me eigenlijk zou moeten focussen op een passende strategie, iedereen leren kennen, goed om me heen kijken en een spreidingstactiek bedenken.

Een klein kijkje in mijn hersenpan. Na de opdracht met het ijs smelten en de één uur durende tuk- tuk-rit, samen met Gabriël, was ik er stellig van overtuigd. Gabriel is de Mol. We zijn net twee dagen onderweg, maar ik was al overtuigd. Sterker nog, ik had al gewonnen.

Gabriël, toch een beetje mijn maatje, was in mijn ogen opzichtig aan het klooien, gedroeg zich apart en leek niet voor 100% voor de grootste opbrengst te gaan. Wat ik gek genoeg niet doorhad, is dat met wie je tijd doorbrengt vanzelf verdachter wordt. Van wie je minder meekrijgt, wordt ook minder verdacht.

Dus…ik strooide mezelf een aardige hand zand in de ogen. Zonder dat ik het wist ging ik steeds meer bevestiging zoeken bij het gedrag van Gabriël. En als je zo kijkt, vind je altijd wat. Bovendien let je minder op de andere kandidaten. Kennelijk willen we graag dat ons gevoel klopt en daar ontwikkelen we dan ook kloppende gedachten bij.

Elke WIDM-fan hoor ik nu denken: ‘basisfout!’. En dat was het zeker. Ik had meer van mezelf verwacht. Maar nee. Geloven in mijn eigen werkelijkheid. Niets helikopterview. Niets valideren. Niets advocaat van de duivel. Niets, niets, niets. Gewoon in mijn eigen gelijk geloven. Dus toen Gabriël er in aflevering drie uitging, kreeg ik wel even een kronkeltje in mijn kop. Ik moest erg om mezelf lachen. Hoe kun je zo stom zijn!

Maar ik ben ontzettend blij met dit inzicht. Want eerlijk, het vertelt me ook hoe het in het leven loopt. Wat je aandacht geeft, groeit. Wat je leest of hoort, zet je gedachten in gang, Je wordt zo makkelijk beïnvloed. Wees nou eerlijk, wat weten we van de ellende in Sudan? Niet veel, want we lezen er niet veel over. Terwijl we onszelf tegoed kunnen doen aan analyses over onze Nederlandse problemen. Niets goeds of fouts aan, maar wel een inzicht. Dank je wel, WIDM.

Nog een andere leuke ontdekking vond ik het volgende. Het was lang geleden dat ik mijn spanning moest controleren. Ooit was dit de basis van mijn werk. Tijdens een parachutesprong of een risicovolle inzet als commando of inlichtingenofficier. Nu was mijn spanningsleverancier een laptopscherm dat groen of rood wordt. Bizar wat er met je kan gebeuren in een spel. Ik heb er stiekem erg van genoten. Ik hou ervan.

Ik heb een geweldige tijd gehad met ontzettend leuke mensen, een fantastisch lieve en kundige crew. Het waren intensieve en onvergetelijke weken in een land met een pijnlijke geschiedenis maar een prachtige bevolking. Ik heb genoten van het smelten van 5 kilo ijs tot aan een heus tribunaal en van het leiden van the Heist tot de verkenning op een desolaat vliegveld.

Ik heb genoten van mijn gedachten, mijn complotten en ik kijk er met een grote glimlach op terug, met de nodige zelfspot. Ik had graag tot het eind meegespeeld. Ik had nog liever de Mol geweest. Ik had me beter voor moeten bereiden en me moeten beseffen dat ik gewoon een mens ben die zich laat misleiden door zijn eigen gedachten. Ik dank de productie van WIDM voor de kans. Het was een eer, het was een unieke kans, het was geweldig en ik zou er zo weer alles voor aan de kant zetten.

Ray